השפעת פעילות גופנית על מבנה גיד הפיקה בקרב ילדים ומתבגרים עם השמנת יתר ועודף משקל לעומת ילדים במשקל תקין

השפעת פעילות גופנית על מבנה גיד הפיקה בקרב ילדים ומתבגרים עם השמנת יתר ועודף משקל לעומת ילדים במשקל תקין

ליאב אלבז, דני נמט, אלון אליקים, מיכל פנטלוביץ', אביבה זאב, ענת שער, נילי שטיינברג

בשנים האחרונות התרחבה תופעת ההשמנה בקרב ילדים. עם עליית המשקל, הגידים של הגפיים התחתונים חשופים לעומס גבוה מהרגיל, שעשוי להוביל לחולל בהם שינויים מבניים. פעילות גופנית יכולה להיות פתרון טוב ויעיל להורדה במשקל, אך יש לנקוט זהירות באופן הפעילות, בכמות ובעומס המופעל על מבנים אלו. מטרת המחקר היא להשוות את מבנה גיד הפיקה בין ילדים עם השמנת יתר ומשקל עודף לילדים במשקל תקין. נבדקו 76 ילדים בגילים 7¬-15 שנים ממרכז הארץ. 32 ילדים עם השמנת יתר ועודף משקל, המתאמנים פעמיים בשבוע במסגרת תוכנית מעקב במרכז הספורט של בית החולים מאיר; 44 ילדים במשקל תקין, המתאמנים פעמיים בשבוע בחוגי ספורט לא תחרותיים. נערכה בדיקת מעקב המשווה את הרכב הגיד בעזרת מכשיר האולטרסאונד (UTC) (נבדקו הרכב ומבנה הסיבים הקולגניים, אורכו ורוחבו של הגיד). הבדיקות התבצעו בתחילת המחקר, לאחר 12 שבועות ולאחר 24 שבועות מהבדיקה הראשונה. נבחנו מדדי כושר גופני בשלושת מועדי הבדיקה. בעזרת שאלונים נאמד נפח הפעילות השבועית של כל משתתף ומדד הכאב (VAS) שכל משתתף חש בברכיים במהלך החודש האחרון באותו מועד בדיקה. נמצאו הבדלים במבנה הגיד בין שתי הקבוצות כבר לאחר תקופת מעקב של 12 שבועות. המסקנה עיקרית היא כי אחוז גבוה של סיבים מסוג echo-type III, המעיד על שינויי מבנה בגיד הפיקה בילדים עם עודף משקל, במיוחד כתוצאה מפעילות גופנית, עלול להציב את אוכלוסיית הילדים עם השמנת יתר ועודף משקל בסיכון גבוה לפציעות.

תארנים: גיד הפיקה, מכשיר אולטרסאונד (UTC), אחוזון BMI, סיבים קולגניים, ילדים עם השמנת יתר ועודף משקל

The impact of physical activity on the structure of the patellar tendon in obese and overweight children and adolescents compared to normal-weight children

L. Elbaz, M. Pantanowitz, A. Eliakim, D. Nemet, A. Zeev, A. Shar, N. Steinberg

The past decade has seen a significant weight increase among the population in general, and among children and adolescents in particular. As a result, the lower limb patellar tendon is highly exposed to heavy loads, which can lead to structural changes. While physical activity can offer a positive solution for weight loss, attention should be paid to the type, load, and frequency of the chosen activity. The aim of this study was to compare between the patellar tendon structure of obese and overweight children and that of normal weight children. The study included 76 children, aged 7-15 years, from the center of Israel, who were divided into two groups: (1) 32 obese or overweight children who were participating in a twice weekly follow-up program at the Meir Medical Center sports center in Kfar Saba; and (2) 44 normal weight children who were participating in a twice weekly non-competitive physical training. All participants were assessed for their patellar tendon composition using Ultrasound Tissue Characterization (UTC), by examining the collagen fiber percentages for echo types I, II, III, and IV. The tests were conducted at three different timepoints: T0 = baseline; T1 = 12 weeks from baseline; and T2 = 24 weeks from baseline. Fitness metrics were also gathered. By using a questionnaire, we estimated the amount of each participant's weekly physical activity and pain experienced in their knees during the past month. Our findings indicate structural differences in tendon structure between the two groups after a 12-week follow-up period. A high percentage of collagen fibers echo-type III, that represents structural changes in the patellar tendon among obese and overweight children following physical activity, could place this population at high risk of future injuries.

Keywords: Patellar tendon, Ultrasound Tissue Characterization (UTC), BMI percentage, collagen fibers, overweight children

تأثير النشاط البدني على بنية وتر الرضفة لدى الأطفال والمراهقين المصابين بالسمنة وزيادة الوزن مقارنة بالأطفال ذوي الوزن الطبيعي

لياف الباز، داني نميت، ألون إلياكيم، ميخال بانتانوفيتش، أفيفا زئيف، عنات شاعر، نيلي كنوف-شتاينبرغ

انتشرت في السنوات الأخيرة ظاهرة السمنة بين الأطفال، ومع الزيادة في الوزن تتعرض أوتار الأطراف السفلية لحمل أعلى من المعتاد، مما قد يؤدي إلى حدوث تغييرات في بنيتها. يمكن للنشاط البدني أن يكون حلاً جيدًا وفعالًا لفقدان الوزن، لكن يجب توخي الحذر في طريقة النشاط وحجمه والحمل الواقع على هذه الأوتار. الهدف من الدراسة هو المقارنة بين بنية وتر الرضفة لدى الأطفال المصابين بالسمنة وزيادة الوزن وبين الأطفال ذوي الوزن الطبيعي. تم فحص (76) طفلاً تتراوح أعمارهم بين (7-15) سنة من وسط البلاد. حيث إن (32) طفلاً منهم يعانون من السمنة وزيادة الوزن، ويتدربون مرتين أسبوعياً ضمن برنامج تدريبي متابع في المركز الرياضي التابع لمستشفى مئير، و (44) طفلاً بوزن طبيعي، يتدربون مرتين أسبوعياً في دورات تدريبية رياضية غير تنافسية. تم إجراء قياسات دورية لمتابعة تركيب الوتر باستخدام جهاز الموجات فوق الصوتية -التراساوند- (UTC) (حيث تم قياس تركيب وبنية ألياف الكولاجين، وطول الوتر وعرضه). أجريت القياسات في بداية الدراسة، وبعد (12) أسبوعًا وبعد (24) أسبوعًا من القياس الأول. كما تم اختبار مؤشرات اللياقة البدنية بالتزامن مع مواعيد القياسات الثلاث. وتم تقدير حجم النشاط الأسبوعي لكل مشارك، وكذلك مؤشر الألم (VAS) الذي شعر به كل مشارك في ركبتيه خلال الشهر الأخير بمساعدة الاستبانات. وتم العثور على اختلافات في بنية الوتر بين المجموعتين بعد فترة من المتابعة مدتها (12) أسبوعًا. وكان الاستنتاج الرئيسي هو وجود نسبة عالية من ألياف (echo-type III) في الوتر الرضفي لدى الأطفال الذين يعانون من زيادة الوزن، وخاصة نتيجة النشاط البدني، مما قد يعرض الأطفال الذين يعانون من السمنة المفرطة وزيادة الوزن لخطر الإصابة بدرجة عالية.

كلمات مفتاحية: وتر الرضفة، جهاز الأمواج فوق الصوتية (التراساوند) (UTC)، مؤشر كتلة الجسم (BMI)، ألياف الكولاجين، أولاد يعانون من السمنة الزائدة والوزن الزائد.